تار یا قطران در سیگار چیست؟

مقدمه

یکی از مواردی که باعث می شود تا افراد زیادی جان خود را از دست دهند مصرف سیگار می‌باشد. که همین سیگار به دلیل حاوی مواد سمی و مضری که دارا می‌باشد باعث بروز بسیاری از بیماری‌ها و در نهایت گرفتن جان افراد منتهی می‌گردد. افرادی که سیگار مصرف می‌کنند قطعا نام قطران را روی پاکت‌های سیگار مشاهده کردند که درصد و میزانی که در سیگار وجود دارد را بر روی پاکت سیگار مشخص کرده‌اند.

اما قطران چیست؟ قطران یکی از ماده‌های بسیار خطرناکی شناخته شده است که به عنوان عامل اصلی عوارض سیگار می‌باشد. با ما همراه باشید تا به سوال قطران سیگار چیست به صورت جامع تر و دقیق تر پاسخ دهیم و بیش تر با این ماده مضر قطران و عوارض‌های آن آشنا شویم. 

قطران سیگار یعنی چه و چرا در سیگار استفاده می شود؟

قطران در سیگار چیست؟ قطران یا تار یک ماده شیمیایی است که هنگام سوزاندن تنباکو تولید می شود. در صورت استنشاق، این قطران می تواند اثر مخربی بر ریه ها داشته باشد و به مشکلات جدی برای سلامتی افراد ایجاد کند.

قطران که در اثر سوخته شدن توتون و تنباکو به وجود می آید. اما کمترین قطران سیگار چه مقدار است؟ هیچ سیگاری وجود ندارد که قطران در خودش وجود نداشته باشد و تنها از توتون ساخته شده باشد بلکه کل سیگار ها حاوی ماده سمی در خود می باشند که برای بدن بسیار مضر می باشد.

زمانی که تنباکو می سوزد، قطران از طریق دودی که از سیگار ایجاد می شود وارد ریه ها شده و بخش دیگری از آن هم توسط فیلتر سیگار جذب می شود. زمانی که سیگارتان به اتمام رسید اگر به فیلتر آن نگاه بیاندازید متوجه ماده چسبناک قهوه ای که جذب فیلتر سیگار شده است، که همان قطران می باشد خواهید شد.

 در ساخت سیگار، قطران بسیار مهم می باشد که همراه با نیکوتین مقدار آن را روی پاکت سیگار می نویسند. اگر به میزان نیکوتین موجود در سیگار توجه کنید متوجه این موضوع می شوید که 9 درصد اصلی ترین تشکیل دهنده سیگار نیکوتین می باشد اما عامل اصلی و مهم تمام عوارض سیگار بر قطران موجود در آن می باشد.

آیا سیگارهای کم قطران سالم تر هستند؟

برای برخی افراد سوال ایجاد می شود که آیا سیگارهای کم قطران سالم تر می باشد؟ سیگار کم قطران نوعی سیگار می‌باشد که در هنگام دود کردن، باعث می شود تا تار تنباکوی کمتری نسبت به سیگار معمولی ایجاد کند. تحقیقات نشان می دهند که نمی توان گفت سیگارهای کم قیر نسبت سیگارهای معمولی بی خطر هستند و کشیدن آن خطری برای فرد ندارد. بلکه مصرف سیگار کم قطران هم به همان میزان دارای مواد مضری بوده و باعث فراهم بیماری های مختلف از جمله سرطان و مشکلات ریوی،  و... می شود. 

تفاوت بین نیکوتین و قطران در سیگار چیست؟

شاید برای برخی افرغاد این پرسش مطرح شود که فرق نیکوتین با قطران در چیست؟ در پاسخ بهتر است بگوییم که قطران یا تار به ماده سمی گفته می شود که در دود سیگار موجود می باشد این ماده خطرناک باعث می شود تا مژک های ریه را پوشانده و به فلج کردن آن ها منجر شود این قطران در ریه ها باقی می مانند و همین امر باعث می شود تا خطر ابتلا به سرطان ریه در فرد سیگاری چندین برابر افزایش یابد. و اما نیکوتین، نیکوتین یک ماده ای می باشد که بسیار اعتیادآور بوده  که در تنباکوی سیگار وجود دارد. 

آیا سیگار با قطران کم وجود دارد؟

بله، سیگارهایی با قطران (Tar) کم در بازار وجود دارند. این نوع سیگارها معمولاً با عنوان‌های لایت (Light) یا اولترا لایت (Ultra Light) شناخته می‌شوند. تفاوت آن‌ها با سیگارهای معمولی در این است که فیلتر و طراحی‌شان طوری ساخته شده که مقدار کمتری از قطران و نیکوتین وارد بدن شود.

تحقیقات پزشکی نشان داده‌اند که حتی سیگارهای با قطران کم هم همچنان خطرناک هستند و مصرف آن‌ها ریسک ابتلا به بیماری‌هایی مثل سرطان ریه، بیماری‌های قلبی و مشکلات ریوی را کاهش نمی‌دهد.

 

سیگار با قطران کم ضرر دارد؟

در جواب سوال بالا باید گفت که بله، حتی سیگارهای با کم قطران هم همچنان برای سلامتی بسیار مضر هستند.

بنابراین دلایل:
 

• وجود مواد سمی دیگر در این نوع سیگار‌ها

همانطور که گفته شد سیگار فقط و فقط شامل قطران و نیکوتین نمی‌شود، صدها ماده شیمیایی دیگه مانند مونوکسید کربن، فلزات سنگین و مواد سرطان‌زا هم داخل دود وجود دارند.

 

• رفتار جبرانی در افراد

بیشتر افراد هنگامی که سیگار با قطران کم مصرف می‌کنند، ناخودآگاه پک‌های عمیق‌تر یا تعداد بیشتری می‌کشند تا همان میزان نیکوتین را دریافت کنند.

 

• خطر سرطان و بیماری‌های قلبی–ریوی

حتی مقدار کمترین قطران سیگار هم‌ میتواند باعث سرطان ریه، بیماری قلبی، سکته و مشکلات ریوی شوند.


سیگار با قطران کم شاید روی کاغذ مقدار کمتری قطران داشته باشه، ولی سلامت رو به هیچ عنوان حفظ نکرده و همچنان خطرناک و اعتیادآور می‌باشد.

فرق قطران و نیکوتین در سیگار چیست؟

نیکوتین (Nicotine)چیست؟ نیکوتین یک ماده‌ی شیمیایی طبیعی است که در برگ گیاه تنباکو وجود دارد.

اثرات آن: نیکوتین اعتیادآور است، یعنی وقتی وارد بدن می‌شود باعث تحریک سیستم عصبی، افزایش ضربان قلب، فشار خون و ایجاد حس لذت و آرامش موقت می‌شود. به همین دلیل ترک سیگار برای خیلی‌ها سخت است.

نکته: خود نیکوتین عامل اصلی سرطان نیست، اما چون وابستگی ایجاد می‌کند، باعث می‌شود فرد به مصرف سیگار ادامه دهد و در نتیجه در معرض مواد سرطان‌زای دیگر قرار بگیرد.


قطران (Tar) چیست؟

قطران یک ترکیب چسبناک و قهوه‌ای‌رنگ است که از سوختن تنباکو و مواد موجود در سیگار تولید می‌شود.

ترکیبات: در قطران هزاران ماده شیمیایی وجود دارد که ده‌ها نوع آن‌ها سرطان‌زا شناخته شده‌اند.

اثر آن: قطران در ریه‌ها رسوب می‌کند، باعث سیاه شدن ریه، تضعیف عملکرد آن، و افزایش خطر بیماری‌های ریوی و سرطان می‌شود.

مواد تشکیل دهنده قطران چیست؟

قطران سیگار یک ماده‌ی واحد نیست، بلکه مخلوطی پیچیده از هزاران ماده شیمیایی است که در اثر سوختن تنباکو به‌وجود می‌آید.

مواد تشکیل دهنده قطران سیگار چیست؟

قطران شامل بیش از ۷۰۰۰ ترکیب شیمیایی است که حدود ۷۰ مورد از آن‌ها سرطان‌زا شناخته شده‌اند. مهم‌ترین گروه‌ها و مواد داخل قطران عبارتند از:

1. هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای (PAHs)
 

مثل بنزو[a]پایرن از مهم‌ترین مواد سرطان‌زا در دود سیگار



2. نیتروزآمین‌ها

از قوی‌ترین ترکیبات سرطان‌زا که مستقیماً به DNA آسیب می‌زنند



3. فلزات سنگین

مثل کادمیم، سرب، نیکل و آرسنیک این‌ها در بدن تجمع پیدا می‌کنند و به کلیه، کبد و ریه آسیب می‌زنند



4. مواد رادیواکتیو

مانند پولونیوم-۲۱۰ (Po-210) در ریه باقی می‌مانند و خطر سرطان ریه را افزایش می‌دهند



5. ترکیبات شیمیایی دیگر
 

• فنول‌ها

• آمین‌های آروماتیک

• آلدئیدها (مثل فرمالدهید)

• اکسیدهای نیتروژن و کربن مونوکسید

نکته مهم:
 

قطران چیزی شبیه دود غلیظ و چسبناک قهوه‌ای‌رنگ است که روی دندان‌ها، انگشت‌ها و به‌ویژه در ریه‌ها می‌نشیند. این ماده مسئول اصلی سیاه شدن ریه، از کار افتادن مژک‌های تنفسی، و افزایش احتمال سرطان ریه، گلو و دهان است.

قطران موجود در سیگارها

در این بخش به میزان قطران برخی سیگارهای ایرانی و خارجی موجود در بازار اشاره می کنیم:

• سیگار بهمن دارای 3 میلی گرم قطران
• سیگار وینستون اولترا لایت دارای 7 میلی گرم قطران
• سیگار وینستون آبی دارای قطران 8 میلی گرم قطران
• سیگار وینستون لایت دارای  قطران 8 میلی گرم 
• سیگار وینستون اسلیم دارای قطران 7 میلی گرم 
• سیگار مونتانا دارای قطران 9 میلی گرم 
• سیگار برگ دارای قطران 1 میلی گرم 
• سیگار کاپیتان بلک دارای  قطران 10 میلی گرم 
•  سیگار مارلبرو فیلتر پلاس دارای قطران 3 میلی گرم 
• سیگار مارلبرو گلد دارای قطران 4 میلی گرم 
• سیگار کمل سفید دارای قطران 6 میلی گرم
• سیگار مور دارای قطران ۱۲ میلی گرم
• سیگار تیر دارای قطران 8 میلی گرم
• سیگار کاسپین دارای  قطران ۱0 میلی گرم
• سیگار جی وان نقره‌ای دارای قطران 2میلی‌گرم
• سیگار جی وان سفید دارای قطران 1 میلی گرم

عوارض قطران در سیگار بر سلامت بدن

تاثیر قطران بر ریه‌ها

همانطور که مستحضر هستید سیگار برای ریه بسیار مضر می باشد و چرا که قطران آن باعث جمع شدن در ریه ها می شود  و با گذشت زمان، بافت ریه‌ها که سالم می باشد به مرور زمان به رنگ خاکستری تبدیل می گردد و در نهایت به رنگ سیاه منجر می شود.

ضرر آن در اوایل باعث فلج شدن مژک‌های ورودی ریه می شود و سپس به مرور زمان به از بین بردن  آن‌ها منجر می شود. نقش مژک‌ها در ریه محافظت از آن و به دام انداختن آلودگی‌ها را دارند، اما زمانی که آن ها صدمه ببینند، سموم موجود در تار سیگار می‌توانند به عمق ریه ها نفوذ نماید.

بعضی از آن سم ها مجددا هنگام بازدم یا سرفه ترشح و به خارج شدن از بدن می پردازند، اما بعضی از آن ها در ریه‌ها باقی می‌مانند و در نهایت، به بیماری‌های ریه مانند آمفیزم، سرطان و برونشیت ختم می شوند.

افزایش خطر ابتلا به سرطان

لازم به ذکر است که قطران سیگار فقط روی ریه‌های شما تأثیر نمی‌گذارد. بلکه از قسمت ریه، این سم ها به جریان خون نیز میرسند و سپس به سایر قسمت‌های بدن فرد سیگاری حرکت می نماید. از آنجایی که دود از طریق دهان به صورت مستقیم به بدن وارد می گردد، به همین منظور قطران سیگار باعث ایجاد سرطان دهان می گردد.

اثرات قطران بر روی مغز 

مورد دیگری که حتما باید به آن توجه نمایید اثرات قطران سیگار بر روی مغز می باشد که اثرات منفی زیادی را یر روی مغز وارد می سازد، اما این موضوع فقط مختص خود سیگاری‌ها نمی باشد چرا که با قرار گیری در معرض دود سیگار در اطرافیان افراد سیگاری هم از این خطر برخوردار می باشند..

از اثرات منفی که سیگار بر روی مغز می گذارد می توان به نقص در یادگیری،مهارت‌های اجرایی، اختلالات حافظه، سرعت پردازش و تاثیر بروی هوش عمومی اشاره نمود.

سایر مشکلات سلامتی و بهداشتی ناشی از قطران

سم هایی که حاصل از قطران بر جای می گذارد تنها در مغز و ریه نمی باشد چرا که این سم ها بر تک تک اندام‌های دیگر فرد نیز اثر منفی را بر جای می گذارد. همچنین سم های حاصل از قطران باعث به وجود آمدن لکه‌های زرد و قهوه‌ای روی انگشتان و دندان‌های افراد سیگاری و بدن او می‌ گردد. سایر مواردی که می توان در اثرگذاری منفی قطران به بدن اشاره نمود عبارتند از:

• دیابت
• بیماری لثه
• ناباروری
• بیماری قلبی
• مشکلات جنسی

عوارض قطران  در عملکرد بدن 

همانطور که دانستید قطران خطرناک ‌ترین مواد شیمیایی موجود در دود سیگار می باشد. در واقع دلیل سرطان زا بودن سیگار به خاطر وجود همین قطران می باشد که در دنیا به عنوان عامل اصلی سرطان زا به خصوص سرطان ریه و بیماری های ریوی شناخته شده است..

این قطران بسیار مواد سمی می باشد و در طول زمان از طریق فرآیندهای مختلفی باعث آسیب رساندن به ریه ها می گردد. قطران همچنین باعث ایجاد ضررهای دیگری از جمله  پوسیدگی و سیاه کردن دندان‌ها، آسیب رساندن به لثه‌ها و... می باشد. جالب است بدانید که وقتی فردی در یک روز یک پاکت سیگار مصرف می نماید سالانه معادل یک فنجان پر قطران را مصرف نموده و به ریه های خود وارد می سازد. 

اثرات روانشناختی از عوارض قطران سیگار

دلیل این که وقتی فردی عصبانی، خوشحال، غمگین و.. می باشد و به سمت سیگار می رود این است که قطران ماده مخدر است، چون آرامش خیال روانی را در فرد به وجود می‌آورد باعث بیخیالی فرد شده و آرامش روانی را در او به وجود می آورد.

عوارض قطران سیگار و اثرات روی پوست 

همچنین قطران این ماده مضر بر روی پوست فرد هم ، اثرات بدی را برجای می گذارد برای مثال باعث چسبناکی و سیاهی پوست صورت و زرد شدن نوک انگشتان می گردد.

اگر دقت کرده باشید میبینید که صورت بسیاری از افراد سیگاری بعد از مدتی دارای چین و چروک زیاد و همچنین اثرات منفی می گردد. همچنین سبب لاغری و زرد رنگ شدن پوست نیز می گردد .

عوارض قطران سیگار  در بارداری

همچنین قطران، باعث تباهی مادهٔ وراثتی سلول و موجب فلج‌ شدن مژک‌های موجود در لوله‌های رحمی‌ فرد سیگاری می ‌گردد. این فرآیند منجر به کاهش سرعت حرکت تخمک در داخل لوله رحمی می گردد و درصورت بروز لقاح بین اسپرم و تخمک، به کاهش سرعت حرکت سلول تخم تشکیل‌ شده می انجامد.

در مادران سیگاری یا سیگاری تحمیلی به‌علت کاهش سرعت حرکت سلول تخم، این سلول در روز ششم هنوز در لوله رحمی است و چون قابلیت تهاجم به مخاط وجود دارد، جفت در داخل لوله تشکیل ‌شده و بارداری خارج رحمی بروز می‌نماید.

 
سخن پایانی

به قول گفتنی، ماهی را هر وقت از آب بگیری تازه است، پس هر زمان که شما تصمیم به ترک این ماده سمی بگیرید باز هم جلو هستید و می توانید جلوی بسیاری از وقوع اتفاقات، آسیب های وارده بر بدن را بگیرید و بدن خود را به سمت بدنی سالم تر و زندگی شاداب تری سوق دهید. به شرط این که هر چه زودتر از این ماده سمی خلاص شوید اگر به دنبال بهترین روش ترک سیگار هستید باید بگوییم که شانس با شما یار بوده چرا که می توانید با پیوستن به تیم خانه رها با بهترین اصول و بدون هیچ عوارضی در کمترین زمان ممکن با این ماده سمی و مضر خداحافظی کنید و گویی که از اول اصلا سیگاری نبوده اید.

سوالات متداول درباره تار یا قطران سیگار

۱. قطران سیگار یعنی چه؟
 

قطران یک ترکیب چسبناک و قهوه‌ای‌رنگ است که در اثر سوختن تنباکو تولید می‌شود و حاوی هزاران ماده شیمیایی مضر و سرطان‌زا است.

۲. فرق نیکوتین با قطران در چیست؟
 

نیکوتین ماده‌ای طبیعی در تنباکو است که باعث اعتیاد می‌شود، اما قطران عامل اصلی بروز سرطان‌ها و بیماری‌های ریوی است.

۳. آیا سیگارهای کم‌قطران سالم‌تر هستند؟
 

خیر. تحقیقات نشان می‌دهد که حتی سیگارهای لایت یا کم‌قطران هم مضر بوده و خطر سرطان، بیماری‌های قلبی و ریوی را کاهش نمی‌دهند.
 

۴. قطران سیگار از چه موادی تشکیل شده است؟
 

قطران شامل هزاران ماده شیمیایی است، از جمله هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای، نیتروزآمین‌ها، فلزات سنگین، مواد رادیواکتیو و ترکیبات شیمیایی دیگر.

۵. آیا فیلتر سیگار می‌تواند قطران را کاملاً جذب کند؟
 

خیر. فیلتر فقط بخشی از قطران را جذب می‌کند، اما مقدار زیادی از آن وارد ریه‌ها می‌شود و در آنجا باقی می‌ماند.
 

۶. قطران چه اثراتی بر ریه‌ها دارد؟
 

قطران باعث سیاه شدن ریه، از کار افتادن مژک‌های تنفسی، تجمع سموم و در نهایت افزایش احتمال سرطان ریه و سایر بیماری‌های ریوی می‌شود.

۷. چرا روی پاکت سیگار مقدار نیکوتین و قطران نوشته می‌شود؟
 

برای اطلاع‌رسانی به مصرف‌کنندگان، اما این موضوع به معنی ایمن بودن هیچ‌کدام از انواع سیگار نیست.