یکی از مهم‌ترین مسائلی که دنیای مدرن برای انسان‌ها به همراه آورده است افزایش مصرف نیکوتین در بین افراد است. متأسفانه هر چه جلوتر می‌رویم سن مصرف این ماده مضر پایین‌تر می‌آید؛ به طوری‌که شاهد مصرف نیکوتین در بین نوجوانان نیز هستیم. در ادامه این مقاله از ترک سیگار رها همراه ما باشید تا در خصوص عوارض سیگار را با شما صحبت کنیم.
همین حالا تصمیم بگیر و زندگی بدون دود را شروع کن!
برای مشاوره رایگان با ما تماس بگیر:
رزرو مشاوره رایگان
عوارض مصرف سیگار به صورت متداول
عوارض مصرف سیگار به شکل متداول (یعنی کشیدن روزانه یا مداوم) هم کوتاه‌مدت دارد و هم بلندمدت، و تقریباً بر همه‌ی سیستم‌های بدن تأثیر منفی می‌گذارد. در ادامه مواردی از عوارض سیگار کشیدن زیاد را بررسی کرده ایم:
۱. عوارض عمومی و روزمره
در افرادی که به‌طور منظم سیگار می‌کشند خطرات سیگار نیز بیشتر میشود.
- سرفه‌ی خشک و مداوم
- بوی بد دهان و لباس‌ها
- زرد شدن دندانها و انگشتان
- کاهش انرژی و خستگی زودهنگام
- کاهش اشتها و اختلال در حس بویایی و چشایی
۲. آسیب به دستگاه تنفسی
- التهاب و تحریک مجاری تنفسی
- افزایش احتمال ابتلا به برونشیت مزمن
- کاهش ظرفیت تنفسی و تنگی نفس هنگام فعالیت
- خطر ابتلا به آمفیزم و در نهایت بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
۳. اثرات قلبی و عروقی
- افزایش فشار خون و ضربان قلب
- تنگ شدن رگ‌ها و افزایش خطر سکته‌ی قلبی یا مغزی
- بالا رفتن سطح کلسترول بد (LDL)
- کاهش اکسیژن‌رسانی به اندام‌ها
۴. اثرات روانی و مغزی
- وابستگی شدید به نیکوتین (اعتیاد جسمی و روانی)
- افزایش اضطراب، تحریک‌پذیری و عصبانیت در زمان ترک
- تأثیر منفی بر تمرکز و حافظه در طولانی‌مدت
۵. مشکلات دهان و دندان
- بیماری لثه و التهاب مزمن دهان
- زخم‌های دهانی و خطر بالای سرطان دهان و زبان
- تغییر رنگ مینای دندان
۶. پیری زودرس و تغییر ظاهر
- کاهش خون‌رسانی به پوست → چروک زودرس و تیرگی چهره
- ریزش مو و کاهش درخشش پوست
- ناخن‌های شکننده و زرد
۷. مشکلات باروری و بارداری
در زنان:
- اختلال در تخمک‌گذاری و ناباروری
- افزایش خطر سقط، زایمان زودرس و نوزاد کم‌وزن
در مردان:
- کاهش کیفیت و تعداد اسپرم
- اختلال در نعوظ
۸. افزایش خطر بیماری‌های مزمن و مرگ زودرس
مظرات سیگار گاهی علاوه بر همراه بودن عوارض ظاهری و عقلانی، باعث مرگ و میر افراد نیز میشود. یعنی ضرر سیگار فقط در مشکلاتی مانند دهان و دندان خلاصه نمیشود، بلکه با به وجود اوردن مشکلات زیر باعث گرفتن جان افراد میشود.
- سرطانهای ریه، گلو، مثانه، پانکراس و کلی
- آسیب دائمی به ریه‌ها
- کاهش طول عمر به‌طور میانگین ۱۰ سال کمتر از غیرسیگاری‌ها
عوارض سیگار چیست؟
به طور کلی، استعمال سیگار و دخانیات برای سلامتی بسیار خطرناک است. محصولات تنباکویی حاوی مواد ناایمن، از استون و قطران گرفته تا نیکوتین و مونوکسید کربن هستند. مواد استنشاق شده می‌توانند بر ریه‌ها و سایر اندام‌های بدن شما تأثیر بگذارند. دود سیگار به طور باور نکردنی برای سلامتی مضر است. هیچ راه مطمئنی و بدون خطری برای سیگار کشیدن وجود ندارد. جایگزین کردن سیگار با پیپ، سیگار الکترونیکی یا قلیان به شما کمکی نمی‌کند تا از خطرات سلامتی آن جلوگیری کنید. مقاله چند روز بعد از ترک سیگار نیکوتین از بدن خارج میشود را بخوانید.
در حالی که همه اثرات سیگار فوری نیستند، عوارض و آسیب ناشی از آن میتواند تا سال‌ها ادامه داشته باشد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. اما خبر خوب این است که ترک سیگار میتواند بسیاری از عوامل خطر را برای شرایط و بیماری‌های زیر کاهش دهد.
- سرطان
دود سیگار و سموم آن روی سیستم ایمنی و سایر اندام‌های بدن، از دهان و بینی گرفته تا ارگان‌های حیاتی مانند کبد، کلیه و… تاثیر می‌گذارد و خطر ابتلا به انواع سرطان را افزایش میدهد. اگر سیگار کشیدن را کنار بگذارید، بعد از ۱۰ تا ۲۰ سال احتمال ابتلا به اکثر سرطان‌ها کاهش می‌یابد. با این حال، ممکن است هنوز بیشتر از کسانی که هرگز سیگار نکشیده‌اند در معرض خطر ابتلا به این بیماری باشید.
- سیگار و معده
احتمال بروز زخم یا سرطان معده در افراد سیگاری بیشتر است. مصرف سیگار باعث تضعیف عضله ای می شود که انتهای نای (مری) را کنترل می کند و به اسید معده اجازه می دهد طی فرایندی که تحت عنوان رفلاکس می شناسیم در مسیر نادرست به نای برگردد.
مضرات سیگار برای معده سیگار عامل قابل توجهی در بروز سرطان کلیه است و هرچه مصرف سیگار بیشتر باشد، خطر ابتلا افزایش می یابد. مثلا، تحقیقات نشان می دهد اگر روزی 10 نخ سیگار بکشید، احتمال ابتلا به سرطان کلیه نسبت به فردی که سیگار نمی کشد یک و نیم برابر خواهد شد. اگر روزی 20 نخ یا بیشتر سیگار بکشید، این رقم به دو برابر خواهد رسید.
- قلب
ترک سیگار چطور می تواند عملکرد قلب را بهبود ببخشد؟ قلب نیز همانند ریه ها از مهم ترین قسمت های بدن است که در معرض استعمال سیگار ضرر های زیادی میبیند که بعضا باعث بیماری هایی می شود. سیگار کشیدن روی تمام سیستم گردش خون تاثیر منفی داره و باعث میشه در معرض بیماری های قلبی عروقی و سکته قلبی و مغز و اعصاب قرار بگیرید.
نیکوتین باعث میشه قلب سریع تر پمپاژ کنه و همچنین رگ ها تنگ تر شن و در همین حین در انتقال خون محدودیت بوجود میاد که باعث بیماری سرخرگ محیطی میشه. نیکوتین همچنین فشار خونو افزایش میده دیواره رگ های خونیو ضعیف میکنه و باعث لخته شدن خون هم میشه که همه اینها احتمال اتفاق افتادن سکته مغزیو افزایش می دهد.
- از بین رفتن درخشش طبیعی چهره
آیا تابه‌حال توجه کرده‌اید که پوست افراد سیگاری حالتی تیره و متفاوت دارد؟ در سال ۱۹۸۵ یک تحقیق علمی از عبارتی با عنوان ” چهره‌ی سیگاری” استفاده کرد تا خصوصیات خاص این چهره‌ها را تعریف کند؛ خصوصیاتی مثل چین‌وچروک، گود افتادگی و تیرگی پوست چهره که به‌خاطر مصرف سیگار ایجاد میشود. علاوه بر این سیگار کشیدن باعث تخلیه‌ی مواد مغذی مثل ویتامین سی میشود که در حفظ و بازسازی پوست نقش مهمی دارند. مقاله تغییرات چهره پس از ترک سیگار را بخوانید.
- از دست دادن موها
با تضعيف سيستم ايمني افراد سيگاري در اثر مصرف مواد دخاني، بدن اين افراد مستعد ابتلا به انواع بيماريها از جمله «لوپوس اريتماتوز» مي‌شود كه اين بيماري مي‌تواند عامل از دست دادن موها، ايجاد زخم در دهان، جوش‌هاي پوست روي صورت، سر و دست‌ها شود.
- بیماری‌های تنفسی
پزشکان و متخصصان سیگار کشیدن را مهم‌ترین عامل بروز بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD) می‌دانند. این بیماری پیش‌رونده است و به طور جدی سلامت ریه‌ها را تهدید می‌کند. سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه را هم افزایش میدهد و باعث تشدید بیماری‌های تنفسی از جمله آسم میشود. همچنین بر اساس تحقیقات، استفاده از آن با افزایش خطر ابتلا به بعضی از عفونت‌ها مثل پنومونی (ذات‌الریه) و سل مرتبط است.
- سیگار و حلق و دهان
سیگار باعث بروز مشکلاتی مانند بوی بد دهان و خراب شدن دندانها میشود و بیماری لثه، آسیب چشایی و برفک دهان را به دنبال دارد. جدیترین آسیب سیگار به حلق و دهان افزایش خطر ابتلا به سرطان لب، زبان، حلق، حنجره و نای (مری) است. بیش از 93% از سرطانهای اوروفارینژیال (سرطان حلقی-دهانی) در اثر مصرف سیگار رخ می دهد.
خبر خوب این است که با ترک مصرف تنباکو، حتی بعد از چند سال مصرف، خطر ابتلا به سرطان سر و گردن تا حد زیادی کاهش می یابد. بعد از گذشت 20 سال از ترک سیگار، خطر سرطان سر و گردن مانند فرد غیر سیگاری خواهد بود.
- عوارض سیگار روی اندام های جنسی
عوارض مصرف سیگار در عملکرد جنسی آقایان در مردان دخانیات باعث آسیب به اسپرم ها میشود و فراوانی اسپرم را کاهش میدهد که برای زاد و ولد اصلا خبر خوبی نیست همپنین باعث سرطان پروستات میشود.
اختلال در نعوظ نیز یکی از مشکلات مصرف سیگار در مردان است که میتواند مشکلاتی را در رابطه جنسی بوجود بیاورد البته که تهدید بزرگی محسوب نمیشود ولی اتفاق خوشایندی نیز نیست در زنان آسیب ها بسیار جدی تر است از جمله این آسیب ها میتوان به تولد زودرس و سقط جنین و بیماری هایی هنگام زایمان اشاره کرد همچنین احتمال سرطان رحم را به شدت افزایش میدهد و ممکن است باعث خونریزی هایی در دوران بارداری نیز شود.
- عوارض سیگار بر سیستم عصبی مرکزی
یکی از مواد موجود در تنباکو، نیکوتین است. نیکوتین داروی تغییر دهنده خلق و خو است. نیکوتین، عادت‌زا و بسیار اعتیاد آور است. این یکی از دلایلی است که ترک سیگار برای اغلب افراد بسیار دشوار است.
نیکوتین در چند ثانیه به مغز شما می‌رسد و میتواند برای مدتی به شما انرژی بدهد. اما با از بین رفتن اثر آن، ممکن است احساس خستگی کنید. کناره گیری فیزیکی از نیکوتین میتواند توانایی شما در تفکر را مختل کند و باعث شود احساسات منفی داشته باشید. این احساسات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- اضطراب
- تحریک پذیری
- افسردگی
سیگار کشیدن طولانی مدت میتواند بینایی و عصب بینایی شما را تحت تاثیر قرار دهد. ممکن است منجر به ایجاد شرایط خاصی شود که روی چشم‌ها تأثیر گذارد. یکی از تاثیرات سیگار بر چشم، ابتلا به بیماری گلوکوم است. گلوکوم بیماری است که در آن فشار در چشم و عصب بینایی افزایش می‌یابد و باعث آسیب و از دست دادن بینایی میشود. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دوره های ترک سیگار به مرکز ترک سیگار رها سعادت آباد مراجعه نمایید.
بدترین اثرات سیگار کشیدن بر سلامتی
بدترین اثرات سیگار کشیدن بر سلامتی بسیار گسترده‌اند و تقریباً بر تمام ارگان‌های بدن تأثیر منفی می‌گذارند. در ادامه مهم‌ترین و خطرناک‌ترین عوارض کشیدن سیگار را مرور می‌کنیم:
۱. افزایش خطر سرطان‌ها
یکی از بزرگترین ضرر سیگار بر روی افراد سیگاری خطر ایجاد سرطان یا تشدید آن است. سیگار حاوی بیش از ۷۰ ماده‌ی سرطان‌زا است. مهم‌ترین سرطان‌هایی که با سیگار ارتباط مستقیم دارند:
- سرطان ریه (عامل بیش از ۸۵٪ موارد آن سیگار است)
- سرطان گلو، دهان، مری و حنجره
- سرطان مثانه، لوزالمعده، کلیه و معده
- افزایش احتمال سرطان دهانه رحم در زنان سیگاری
۳. آسیب به دستگاه تنفسی
- سیگار باعث التهاب و تخریب بافت‌های ریه میشود:
- بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
- برونشیت مزمن و آمفیزم
- تنگی نفس، سرفه‌های مداوم و کاهش عملکرد ریه
۴. اثرات مغزی و عصبی
- نیکوتین باعث وابستگی شدید و اعتیاد میشود
- افزایش استرس، اضطراب و تحریک‌پذیری در زمان ترک
- کاهش تمرکز و حافظه در بلندمدت
۵. پیری زودرس و کاهش زیبایی پوست
- کاهش اکسیژن‌رسانی به پوست → چروک زودرس
- زرد شدن دندانها و ناخن‌ها
- بوی بد دهان و ریزش مو
6. مشکلات دهان و دندان
- بیماری لثه و لق شدن دندانها
- زخم‌ها و التهاب دهان
- افزایش احتمال سرطان دهان و زبان
کلام آخر
سیگار کشیدن شاید در ابتدا تنها یک عادت یا راهی برای کاهش استرس به‌نظر برسد، اما در واقع یکی از مخرب‌ترین رفتارهایی است که سلامت جسم و روان انسان را تهدید می‌کند. از آسیب به ریه و قلب گرفته تا پیری زودرس، سرطان و حتی مرگ زودهنگام، هیچ بخش از بدن از اثرات زیان‌بار سیگار در امان نیست. خبر خوب این است که ترک سیگار در هر سنی میتواند بسیاری از این آسیب‌ها را متوقف کرده و روند بهبودی بدن را آغاز کند.
هرچه زودتر تصمیم به ترک بگیرید، سریع‌تر سلامتی، انرژی و شادابی خود را بازمی‌یابید. زندگی بدون سیگار، یعنی تنفس آزاد، ذهن آرام و آینده‌ای سالم‌تر.
سوالات متداول درباره عوارض سیگار کشیدن
1. سیگار چه ضرری دارد؟
سیگار باعث بروز بیماری‌های قلبی، ریوی، سرطان، پیری زودرس و کاهش عملکرد سیستم ایمنی بدن میشود و تقریباً بر همه اندام‌ها تأثیر منفی دارد.
2. عوارض سیگار کشیدن زیاد چیست؟
مصرف زیاد سیگار خطر ابتلا به سرطان، سکته قلبی و مغزی، نارسایی تنفسی، ناباروری و مرگ زودرس را چند برابر می‌کند.
3. ضررهای سیگار چه آسیبی به سیستم ایمنی بدن می‌رسانند؟
مواد سمی سیگار باعث تضعیف سیستم ایمنی می‌شوند، در نتیجه بدن در برابر عفونت‌ها، ویروس‌ها و بیماری‌ها آسیب‌پذیرتر می‌گردد و روند ترمیم زخم‌ها کندتر میشود.
4. آیا سیگار کشیدن بر پوست و ظاهر هم تأثیر دارد؟
بله، سیگار باعث کاهش اکسیژن‌رسانی به پوست، ایجاد چین‌وچروک، تیرگی چهره، ریزش مو و زرد شدن دندانها میشود.
5. آیا ترک سیگار میتواند اثرات منفی آن را جبران کند؟
بله، ترک سیگار حتی پس از سال‌ها مصرف باعث بهبود عملکرد ریه، کاهش خطر بیماری‌های قلبی و افزایش طول عمر میشود.
